Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

afinài , vrb: afinare Definition fàere fine, prus fine (po èssere prus acutzu, prus adatu, prus bellu); ifidigare, nau siat de grussària de sa cosa e de sa carena (illangiare), ma fintzes de s'aguantu de sa persona a sa suferéntzia, a is dispraxeres / afinai s'ànima de disígiu = cossumíresi de sa gana, de su disizu Synonyms e antonyms afinicare, assilingare, assutighilare, conciumire, infinigae, insutiligai, isgumentare, trumentai / irromasire, slangiri | ctr. ingrussai Sentences cresche, lizu delicadu, in mesu duras ispinas: piús ti altzas e ti afinas, piús ses apretziadu (P.Casu)◊ s'incapat li afinat su pessamentu candho depet fàghere una cosa de remédiu! ◊ candho istúdias afina su pessamentu! ◊ afina su pessamentu e ti as a ammentare chi issa puru fit audente 2. su pistichinzu chi li afinabat s'ànima l'aiat pessandhe a su chi depiat fàchere: su cojúbiu Etymon srd. Translations French réduire English to thin Spanish adelgazar, afilar Italian assottigliare, strùggersi German feiner machen, vergehen

afinicàre , vrb: afinigai, afinigare, afinigari, finicare Definition fàere fine, prus fine, fintzes sighire a trebballare una cosa po dha fàere méngius, cunsiderare is cosas bene e prus a fundhu; educare a maneras de fàere prus delicadas e atentas / afinigare sa mente = pessare in fine, a fundhu Synonyms e antonyms afinai, afinighedhare, assilingare, assutighilare, conciumire, infinigae, insutiligai, isgumentare | ctr. ingrussai 2. como teniat bisonzu de abbarrare solu, de afinicare galu su chi aiat fatu a denote ◊ afinigadebbollu bois, como, custu chistionu!◊ sa note afínigo sos pensamentos e penas… 3. si ch'est afinigadu in sos modos de fàghere Etymon srd. Translations French amincir English to thin Spanish afinar, pulir Italian affinare German feiner machen, verfeinern.

assutighilàre, assutiligàe, assutiligài , vrb: assutiligare, sutiligai Definition menguare sa grussària, essire o fàere fine, istrígile, làngiu Synonyms e antonyms afinai, afinicare, assilingare, conciumire, infinigare, insutiligai, isgumentare, irromasire | ctr. ingrussai Etymon srd. Translations French réduire English to thin Spanish adelgazar, afilar Italian assottigliare German dünner machen.

ifiniàre, ifinigàre , vrb: irfiniare, irfinicare, irfinigare, isfinigai, isfinigare, issinigare, sfinigai Definition fàere fine, prus fine, menguare sa grussària; essire débbile, èssere pigau de sa debbilesa, bènnere mancu Synonyms e antonyms afinai, afinicare, assilingare, assutighilare, infinigae, insutiligai, irrussare, isgumentare / dilmagiare | ctr. ingrussai Sentences cun sa resolza Antiogu est ifinighendhe unu cantu de ozastru ◊ custa màniga cheret sighida a irfinigare pro intrare in sa forramenta ◊ sa fune si est irfinigada fintzas chi si est segada ◊ deo seo po m’issinigare! ◊ su cannone nostru est pro isfinigare su pane! 2. ifinigados che filu de seda, chentza prus alientu, andhant campandho de erbàgios e landhe (I.Patta)◊ ci mi pogno a ne dhos ghiare a sa giauna a domo issoro s'ant a issinigare in camminu! Etymon srd. Translations French réduire, diminuer English to thin Spanish adelgazar Italian assottigliare German dünner machen.

illascàre , vrb Definition fàere prus lascu, istesiare una cosa de un’àtera, fàere calecuna cosa prus pagu bortas; fintzes lassare andhare, giare calecuna cosa, giare su cuntentu Synonyms e antonyms allascai, arrairi, illentiare, iscanzare, isciagai, istesiai / allatzicare, menguai | ctr. acurtziare, afíere, intibbiri, sizire Sentences sunt isetandhe a lis illascare su presorju ◊ illascàdebbos! ◊ illasca sa vite ca est tropu afissa!◊ no resesso a illascare custu nodu pro l'isòrbere ca sa fune si est ifusta, at ufradu e at afissu de prus 2. impessu si est sapiu in bratzos de su babbu, su criedhu si est illascau a prànghere 3. isse unu tempus ndhe fit sèmpere in domo, ma dae carchi tempus in goi at illascadu ◊ fint sèmpere paris, ma de candho ant brigadu ant illascadu e como petzi si agatant pro chistiones de faina 4. babbu no s'illascaiat meda ca dinari a comporare bitzicreta no ndhe aiat Etymon srd. Translations French desserrer, lâcher English to loosen, to thin (out), to cut down on Spanish aflojar, espaciar, largar Italian allentare, diradare, mollare German lockern, lichten, nachlassen.

immalmàre, immamàre, immamàri , vrb: irmamai, irmamare, ismamai, ismamare, smamai Definition coment'e istesiare dae sa mama: segare is cambighedhos noos chi su fundu de sa bide (o de àtera cosa prantada) bogat in prus de is chi depent bogare is pudones o chi podet allatare; andharesindhe; istesiare, istagiare is animales piticos de sa mama po no súere prus Synonyms e antonyms ammamai, brossare, ilmamagiare, irbrossare, irgemmellai, scalancari, ispudhonare, spillonai / illascare, ispampinare, sderriai / istitai Sentences sonniaiat chi fit immamendhe, pudendhe, ifischendhe, binnennendhe e catighendhe ◊ a irmamare est faina istentosa 2. nche fint istichitos in su funnacru irmamanne vinu e bruschetanne Etymon srd. Translations French rendre moins épais English to thin (out) Spanish deschuponar, desmamonar, destetar Italian sfoltire, sfemminellare German lichten.

infinigàe, infinigài, infinigàre , vrb Definition fàere prus fine, torrare o menguare sa grussària de sa cosa, ma fintzes is capacidades de sa carena, de sa persona Synonyms e antonyms afinai, afinicare, assilingare, assutighilare, conciumire, fragiare, ifiniare, insutiligai, irrussare, isgumentare | ctr. ingrussai 2. at a bivi turmentau de su surrúngiu fintzas chi at a mòrriri infinigau ◊ portu is manus infinigadas Etymon srd. Translations French réduire, user English to thin, to wear out Spanish adelgazar Italian assottigliare, logorare German feiner machen, verbrauchen.

insutiligài, insutiligàre , vrb: issutilicare Definition fàere prus fine, prus sútile, prus lébiu; menguare su papare o fintzes minimare su grassu in su papare Synonyms e antonyms afinai, afinicare, assilingare, assutighilare, infinigae, isgumentare | ctr. ingrussai Etymon srd. Translations French réduire, amincir English to thin Spanish adelgazar Italian assottigliare German feiner machen.

iscarríre , vrb Definition segare sa carre, sa prupa de s'ossu, orrunchinare; pèrdere sa prupa comente unu illàngiat Synonyms e antonyms irromasire, isprupare, ispurpire Sentences de cudhu teracu mumudinu sos porcos acorrados si ant iscarridu finas sos ossos Etymon srd. Translations French décharner, maigrir English to strip the flesh, to thin Spanish descarnar Italian scarnire, dimagrire German entfleischen, abnehmen.